De regering heeft het wetvoorstel van CD&V Volksvertegenwoordiger Roel Deseyn overgenomen dat erin voorziet dat de kaaimantaks niet langer omzeild kan worden. “Er zitten hiaten in de wetgeving, wij bieden een oplossing aan, zodat iedereen die moet belastingen betalen, deze ook effectief betaalt. Dit is niet meer dan rechtvaardig. Bepaalde juridische constructies glippen nu door de mazen van het net, door bijvoorbeeld gebruik te maken van tussenstructuren of door een beursnotering aan te vragen. Dit zal niet langer kunnen.”, klinkt het bij Deseyn. “Wie gaat werken betaalt de helft aan belastingen, wie handig gebruikt maakt van achterpoortjes in de wet zou dit niet moeten? Het is niet meer dan rechtvaardig dat iedereen die moet bijdragen, dit ook effectief doet.”, zegt Roel Deseyn.
De kaaimantaks werd in 2015 in het leven geroepen om de inkomsten uit juridische constructies in belastingparadijzen te belasten. Door deze belasting maakt men abstractie van de juridische constructie, maar nu blijkt dat deze wetgeving relatief eenvoudig kan omzeild worden door gebruik te maken van een tussenstructuur. “Uit de rechtsleer blijkt zelfs dat deze tussenstructuren eerder regel dan uitzondering zijn.”, zegt Deseyn. Hij geeft het voorbeeld van de oprichting van een trust, waarbij de trust zelf een rechtspersoon opricht met als doel de goederen die in de initiële trust zijn ingebracht, te beheren. Een ander voorbeeld is de situatie waarbij een lokale stroman offshore constructies beheert of zelfs opzet in het voordeel van wie de belastingen moet betalen. Uit het onderzoek naar de Panama Papers is tevens gebleken dat veel belastingplichten werken via zo’n lokale stroman in het desbetreffende land. Deze beheert dan de uiteindelijke offshore. “Door gebruik te maken van een dubbelstructuur, valt de kaaimantaks dus eenvoudig te ontwijken.”, gaat Deseyn verder. “Er blijkt immers in de wet dat je rechtstreeks moet participeren in de juridische constructie. Als je er dus onrechtstreeks toe bijdraagt, betaal je geen belastingen.” Kan niet volgens Deseyn. “We voorzien in een oplossing voor wie gebruik maakt van tussenstructuren, zodat men niet langer kan ontsnappen aan de kaaimantaks.”, aldus het parlementslid.
Dit is niet het enige probleem met de Kaaimantaks vandaag. Sommige juridische constructies kunnen perfect belastingvrij kapitalen uitkeren, terwijl andere constructies dat niet kunnen. “Dit lijkt arbitrair en strookt ook niet met de doelstellingen van de Kaaimantaks. Vandaar dat we de uitkeringen door trusts ook viseren in ons wetsvoorstel.”, aldus Deseyn.
Om ontwijking en misbruik van de kaaimantaks aan te pakken moet de administratie ook kunnen beschikken over een antimisbruikbepaling. Dit is noodzakelijk om uit te maken of de opgezette structuren wel degelijk economische activiteit verrichten en niet louter om fiscale redenen zijn opgezet. Echter, de huidige regeling wordt in de praktijk (en rechtsleer/doctrine) gehekeld omwille van zijn ongrondwettelijk karakter. Dit wordt aangepast.
Daarnaast wordt gesleuteld aan de “substance-uitsluiting”, of de mogelijkheid om te ontsnappen aan de Kaaimantaks indien de juridische constructie een daadwerkelijke economische activiteit uitoefent. De Rulingdienst heeft immers beklemtoond dat de economische activiteit dient te kaderen in de uitoefening van de beroepswerkzaamheid, zodat alle economische handelingen die kaderen in het beheer van een privévermogen worden uitgesloten. “De redenering van de Rulingdienst houdt steek, vandaar dat we het best ook in de wet zetten”, aldus het Kamerlid.
Ten slotte worden ook de “gespecialiseerde” vermogensvehikels aangepakt, zoals een Luxemburgse SICAV. Dit soort van constructies maakt gebruik van een beursnotering, om zo aan de Kaaimantaks te ontsnappen. “De doelstelling van de wet is altijd geweest om ze eronder te brengen, maar de tekst van de wet is op dat punt niet duidelijk.”, stelt Deseyn. “Het is belangrijk dat we de signalen vanuit de praktijk niet negeren en ze als dusdanig integreren in de wet.”, besluit Deseyn.