"De Kortrijkse stadscoalitie wil niet weten van LAR Zuid", zo klonk het eind 2012 uit de mond van het nieuwe stadsbestuur. Met één pennentrek werd daarmee een kant-en-klaar dossier van regionaal belang, waar jarenlang studiewerk en voorbereiding aan vooraf was gegaan naar de prullenmand verwezen. Het dossier zou volgens de nieuw samengestelde bestuursploeg amper een meerwaarde opleveren voor de stad Kortrijk en bovendien groene ruimte en landschappelijk waardevol gebied nodeloos opofferen.
Het was dan ook even schrikken toen het stadsbestuur twee jaar na datum de pers bijeen riep onder het motto 'LAR Zuid is een winwin voor iedereen'.
Dit moet CD&V -die steeds pleitbezorger geweest is voor het project- tevreden stemmen, of toch niet?
November 2012, nog voor de nieuwe bestuursploeg van OpenVLD, N-VA en sp.a officieel haar start had genomen, besliste ze al om het dossier LAR Zuid in de vuilnisbak te gooien. In haar drang om een radikale breuk te maken met '150 jaar CD&V-bestuur' was er voor dit dossier niet langer plaats. Dat daarmee ook het regionaal belang inzake economie, tewerkstelling en transport en regionaal overleg en samenwerking een ferme dreun kregen, mocht geen obstakel zijn voor de nieuwe koers. Leiedal (die als intercommunale de motor was van het project) en het stadsbestuur van Menen (dat de aangegane engagementen wel nakwam) werden stante pede genegeerd.
Het belang van dit dossier voor onze regio is nochtans niet min. In eerste orde beoogt de site een aantrekkingspool voor de regionale economische ontwikkeling te zijn. In die zin geeft ze een duw in de rug van bedrijvigheid en tewerkstelling in eigen streek. Maar het belang is breder: Welvaart vormt een basis om te sleutelen aan welzijn en welbevinden van de inwoners, gezien het kansen schept inzake maatschappelijke ontwikkeling. En finaal moet het er toe bijdragen dat de regio een aangename en levendige plaats is om wonen.
Wat is LAR Zuid, dat er toch zoveel bezwaar tegen is? Met dit project beoogt de regio het tot stand brengen van een multimodaal platform voor goederenverkeer. Met andere woorden: De regio wil een stuk industriezone vrijmaken dat er specifiek op gericht is om via diverse mogelijkheden (weg, spoor, water, lucht, ...) goederen te ontvangen, over te laden, te stockeren, te herverdelen en te versturen. Kortom: een logistiek knooppunt dat voldoet aan de hedendaagse noden van onze mondiale economie. De aanwezigheid van een dergelijke pool maakt het voor KMO's en bedrijven ook interessanter om zich hierop te oriënteren.
Maar uiteraard heeft dit dossier ook een aanzienlijke impact op de omgeving. CD&V is zich steeds bewust geweest van het feit dat dit voor omwonenden een inperking van de levenskwaliteit en een mindere waardering van hun eigendommen met zich meebrengt. Ook daar moet niet flauw over gedaan worden. De realisatie van een dergelijk dossier, waar de site ook wordt ingeplant, zal altijd voor- en nadelen hebben.
Ik bracht dit dossier meermaals ter sprake bij het stadsbestuur en kreeg als antwoord (zie bijlage) dat het stadsbestuur kiest voor het behoud van groen en open ruimte. Daarnaast liet men ook verstaan een alternatieve piste te willen ontwikkelen langs de Leie (zonder daarbij in detail te treden). Dat de aangevoerde argumtentatie evenzeer kon worden aangehaald voor eender welk alternatief, daar stond men gemakshalve niet bij stil.
Waarom exact de keuze voor het gebied LAR Zuid? Zijn open ruimte en landschappelijk waardevol gebied dan niet belangrijk voor CD&V?
Ondanks de impact voor omwonenden heeft CD&V haar redenen om vast te houden aan de piste LAR zuid:
- We leven in een consumptietijdperk. We moeten er niet flauw over doen: We zijn danig gewend geraakt aan het feit dat alles ten allen tijd ter beschikking is. Het gevolg daarvan is dat goederen ook hun weg moeten vinden naar die consument en dat industrie, logistiek, transport en overslag daarvoor onvermijdelijk zijn. Dit is evenwel geen pleidooi voor verdere ongebreidelde consumptie. Als we aan dit tempo doordoen, dan is onze planeet binnen de kortste keren opgesoupeerd. Uit mijn ervaringen inzake ontwikkelingssamenwerking en als voorzitter van de parlementairen voor de Milleniumdoelstellingen blijkt zeer duidelijk dat een grondige mentaliteitswijziging nodig is. De sleutel hiervoor ligt deels lokaal (bij de mensen zelf), maar beleidsmatig voornamelijk op Europees en mondiaal niveau. Enkel een breed gedragen mentaliteitswijziging kan duurzaamheid in de hand werken.
- We leven in een geglobaliseerde economie waar zelfs tussen buurlanden enorm veel concurrentie bestaat. Als er in onze regio beslist zou worden om geen multimodaal platform te realiseren, dan betekent dit nog niet dat die er niet komen in omliggende regio's of landen. We hoeven ons daarin geen illusies te maken. We beperken de impact op leefmilieu niet met een dergelijke beslissing, maar verplaatsen ze enkel. het voordeel van het in handen nemen van een project als LAR Zuid is dat je ook zelf de voorwaarden uittekent op vlak van duurzaamheid en beperking van de impact op leefmilieu. Willen we onze geglobaliseerde economie duurzaam maken, dan zijn daar op zijn minst Europese antwoorden -minimumnormen waar iedereen zich aan te houden heeft- voor nodig
- Omwille van het duurzaamheidsargument is de keuze voor LAR Zuid evident. het gebied sluit immers kort aan op nogal wat drukke verkeersaders. Niet alleen is er de nabijheid van het klaverblad in Aalbeke, de kruising tussen E17 en E403. Er is ook de R8, de aanwezigheid van grote goederenspoorbundels, de verbrede Leie (als verlengstuk van het kanaal Seine-Noord) en het vliegveld van Wevelgem. Hoewel niet aangenaam voor de omwonenden, is dit een site waar overlast beperkt wordt tot een zo beperkt mogelijk aantal mensen. De site vindt immers ontsluiting op reeds aanwezige verkeersassen die nu al een impact hebben op de buurt en het landschappelijk waardevol karakter ondermijnen. Door het traject tussen site en hoofdassen zo kort mogelijk te houden worden de verkeersstromen en hinder via lawaai, drukte of uitstoot maximaal beperkt. Dat het stadsbestuur alsnog met een andere site op de proppen zou komen, druist regelrecht in tegen de wil om de impact maximaal te beperken.
- Heel wat tijd en moeite werden gestoken om te komen tot een evenwichtig dossier voor regionale ontwikkeling. Dit zomaar overboord kieperen zou om diverse redenen onverstandig en onverantwoord zijn.
Maar uiteraard blijft het een moeilijke beslissing. Natuurlijk is het voor CD&V niet evident om de buurt met een dergelijke functie te belasten, maar de gemaakte keuzes waren wel consequent, sereen en zo evenwichtig mogelijk. De nieuwe meerderheid schaarde zich zogezegd achter de buurt door te stellen dat de plannen gedateerd en niet onderbouwd waren, dat er onvoldoende draagvlak voor was en dat dit een aanfluiting was voor het groene karakter van de stad. Valse argumenten volgens mij als je bovenstaande in overweging neemt. Nochtans waren de plannen ruim regionaal gedragen, goed voorbereid in de schoot van Leiedal in constructief overleg en voorzien van goede compensaties op vlak van natuur.
En nu plots: deus ex machina! een donderslag bij heldere hemel! het stadsbestuur neemt een U-turn.
Dat de stads'coalitie' anno 2014 afkomt met de boodschap 'LAR Zuid is een winwin voor bedrijven, natuur en tewerkstelling' doet op zijn minst vreemd aan.
Twee jaar is verloren gegaan om via Leiedal de bestaande plannen tot uitvoering te brengen. Dit heeft uiteraard een economische en sociale impact gehad voor de bedrijvigheid en werkgelegenheid in eigen streek. Nu heeft men de intercommunale die regionale samenwerking bevordert buitenspel gezet door koppig te blijven vast houden aan de ‘nee’ en is er haastwerk nodig om alsnog de plannen in uitvoer te brengen.
Vanuit sp.a schermt men met het feit dat de ontwikkeling extra tewerkstelling genereert, terwijl men nog geen jaar geleden het argument ‘gebrek aan bijkomende tewerkstelling’ aanhaalde om het dossier af te schieten.
Het stadsbestuur schermt met compensaties op vlak van natuur, maar die waren er bij de originele plannen ook. Er wordt gezwaaid met het feit dat er nu ook groenzones zullen bijkomen op de Kruiskouter, Leiemeersen en Ghellinckpark. Maar waarom zou dit niet mogelijk geweest zijn naast de realisatie van de reeds bestaande plannen. Ook daar zou CD&V zich gerust kunnen achter scharen.
Ik kom ook nog even terug op de reden waarom ik ‘coalitie’ hierboven tussen aanhalingstekens geplaatst heb. Sp.a-mandatarissen lieten in de rand van de communicatie weten dat deze demarche nodig was om de nodige compensaties af te dwingen. Dit lijkt mij een zeer bizarre manier van samenwerken in goede verstandhouding. Men draait omwonenden (voor wie dit uiteraard geen aangename beslissing is) een rad voor de ogen, om van partners (waar men zogezegd zeer goed en in goede verstandhouding mee samenwerkt) af te dwingen dat een bepaalde beslissing genomen moet worden. Ik stel bijgevolg vast dat de coalitie dan toch niet zo samenhangend is en dat het hen aan een gezamenlijke gedragen langetermijnvisie ontbreekt. Beleidsbeslissingen die gestoeld zijn op wie de sterkste ballon kan oplaten, komen onze stad, haar inwoners en de regionale verstandhouding niet ten goede. Enige rechtlijnigheid mag dan ook verwacht worden.
Soit, met de vinger wijzen heeft weinig zin, maar er is wel heel wat tijd verloren gegaan. Blijkbaar ligt het bij deze of gene toch zeer moeilijk om zich te associëren met beleid uit het verleden of heeft men schrik dat het dogma van ‘slecht CD&V-bestuur’ misschien toch niet helemaal klopt. De communicatie lijkt mij in ieder geval bochtenwerk voor gevorderden.
Finaal is dit vooral voor omwonenden een pijnlijke zaak: zij werden met de illusie van een 'groen' stadsbestuur de hemel voor ogen gehouden, maar worden uiteindelijk bedrogen.
En net dat neemt CD&V het stadsbestuur erg kwalijk: net door haar eigengereide optreden omwille van eigenbelang maakt het stadsbestuur elke serene oplossing onmogelijk!
